Op vakantie met je buren

Roos Sohier & Jeroen van Lente, mede-initiatiefnemers en aanjagers van allerlei verbindende activiteiten door en voor buurtbewoners

Elkaar leren kennen en waarderen als buur en medemens

Vorig jaar, toen de coronacrisis uitbrak, zaten we plotseling thuis en werden we teruggeworpen op onze directe omgeving. Onze eigen buurt werd ineens (nog) belangrijker. Dat bracht enkele bewoners van de Tielekeshoeven in Rosmalen ertoe om te onderzoeken of er in de buurt behoefte was aan hulp en wie er hulp wilde bieden. Veel hulp werd aangeboden maar er bleek weinig vraag. Toen ontstond er een nieuwe vraag: ‘Kunnen we er in deze tijd voor elkaar zijn door leuke, verbindende activiteiten te organiseren?’

We werden als bewoners opgeroepen om mee te denken. Samen met een tiental andere buurtgenoten sloten wij beiden aan en al snel vlogen de ideeën over de (online) tafel. Er ontstond een kleine groep met wie we aan de slag gingen: binnen de geldende Coronamaatregelen gingen we op zoek naar wat wél kon. En wat we belangrijk vonden: het is voor iedereen en de drempel om mee te doen moet laag zijn.

Buurtborden en buurtboekjes

Eén van de eerste acties was het neerzetten van enkele zelfgemaakte Buurtborden in de straat. Op deze borden schreven buurtgenoten opbeurende en inspirerende boodschappen, stelden ze vragen of lieten ze ideeën of oproepen achter.

Wat ook goed aansloeg waren de buurtboekjes die door de wijk gingen. In het boekje kon ieder een aardige boodschap, een hartekreet, een tekening, een gedicht of iets anders zetten. Daarna werd het boekje doorgegeven aan de buren en zo circuleerden de boekjes een tijdje door de buurt. De boekjes hebben daarna nog een hele tijd in een kist op straat gestaan zodat iedereen die wilde ze kon lezen. De inbreng was mooi, verrassend en soms ook ontroerend. Het was een mooie manier om buurtgenoten een beetje beter te leren kennen én om iets van jezelf te laten zien.

Tiepies Tielekeshoeven Zotte Zomercamping

In de zomer van 2020 toverden we de Tielekeshoeven om tot ‘Buurtcamping’: op vakantie met de buren maar dan lekker slapen in je eigen huis. Het basketbalplein werd Campingplein met pop-up terrassen: op vrijdagmiddag en op zaterdagavond nodigden we buurtgenoten uit om met eigen stoeltje en drankje naar het plein te komen. We zorgden ervoor dat er elke keer een ‘Campingbaas’ aanwezig was; iemand die er als eerste was, enkele stoeltjes en tafeltjes klaar zette en de gasten welkom heette. Het idee was dat als er al iemand is, het makkelijker is om aan te schuiven. Voor een flinke groep mensen, vooral de alleengaanden, bleek het pop-up terras een uitkomst om even het huis uit te komen, een praatje te maken en elkaar als buren (beter) te leren kennen.

Er is veel talent in de wijk

In eerste instantie werden ideeën en activiteiten door de initiatiefnemers bedacht. Maar al snel probeerden we ook andere bewoners zover te krijgen om zelf een activiteit te organiseren. Zo kwamen er allerlei talenten bovendrijven: de theatermaker werd bingo-master, de beroepsmilitair gaf een bootcamp, er werd iedere woensdagmiddag voorgelezen voor de kleintjes en één van de buurtbewoonsters zorgde voor een fantastische middag waar de kinderen een ponyritje konden maken door de buurt. De Zomercamping werd in 2020 met het jaarlijkse straatfeest afgesloten waar we met vele kleine en grote mensen een prachtige schildering maakten van de Tielietielie-vogel. Deze schildering staat op de schutting van Jeroen aan het begin van de wijk als blijvende herinnering.

Nog meer initiatieven

“Wat organiseren jullie dit jaar weer?” Deze vraag werd ons in het voorjaar van 2021 regelmatig gesteld. We stelden dan de wedervraag: “Wat zou jij leuk vinden om zélf te organiseren deze zomer?” We probeerden nóg meer dan vorig jaar mensen ertoe aan te zetten zelf met een initiatief te komen.

Vorig jaar richtten we ons alleen op onze eigen straat (150 huizen). Ook toen al kwamen er mensen uit andere straten vragen of ze mee mochten doen. “Natuurlijk”, zeiden we. Om die reden hebben we dit jaar niet alleen in onze eigen straat de oproep gedaan om mee te doen, maar ook in de straten om ons heen. De buurtcamping is er voor iedereen.

De oproep leverde dit jaar nog meer initiatieven en mee-makers op. Dit betekende een zomer vol activiteiten: naast de wekelijkse popup-terrassen en voorleesuurtjes konden we genieten van ponyritjes, dansworkshops en verschillende spellen. Er was een poëzierestaurant en de wijk deed mee aan het NK Tegelwippen onder het motto: tegels eruit en groen erin.

Dit jaar waren er ook een aantal muziekoptredens op ons Campingplein: met talent uit de wijk zelf én een lunchconcert van de plaatselijke harmonie. Het bleek dat muziek het bij elkaar komen nog makkelijker maakte.

Allemaal mee-makers

Wij zoeken beiden naar manieren om zoveel mogelijk mensen mee te laten doen en ervoor te zorgen dat iedereen op zijn of haar manier actief iets kan bijdragen. Dit vanuit de gedachte: iedereen kan iets. De creatieve activiteiten van Jeroen zijn hier een mooi voorbeeld van. Deze zomer maakte hij een ontwerp voor een kinderboeken-minibieb in de wijk. We kozen er bewust voor om bij het maken, plaatsen en beschilderen van deze bieb zoveel mogelijk bewoners te betrekken. “Jeroen doet dit op een heel natuurlijke manier”, aldus Roos. “Hij benaderde mensen persoonlijk om te vragen of ze mee wilden helpen en velen deden dat ook. Ze werkten buiten op straat. Buurtgenoten kwamen kijken en vragen wat ze aan het doen waren. Het mooie was dat hulp vervolgens spontaan op gang kwam en nog meer mensen kwamen meehelpen.” Bij dit project zijn wel 25 mensen betrokken geweest om de boekenkast te maken, te schuren en te schilderen (vooral volwassenen) en daarna zo’n 30 (vooral kinderen) om hem in allerlei kleuren te beschilderen. Zo is deze kinderboeken-minibieb een blijvende, vrolijke en verbindende factor. Het is een blikvanger op straat en hij is van de hele buurt. Een trotse buurtbewoner vertelde: “Ik had niet zoveel tijd maar hier wil je toch bij zijn!”

Elkaar kennen als buur en medemens

Deze bijzondere tijden zorgen ervoor dat we onze buurtgenoten en directe omgeving weer opnieuw ontdekken en herwaarderen. Wij hopen dat vast te kunnen houden. Elkaar kennen en ontmoeten in de straat is een belangrijk element van ons buurtinitiatief. Pas als je elkaar een beetje kent kun je er ook voor elkaar zijn als je iets nodig hebt bij ziekte of als je gereedschap of een auto wilt lenen. Kennen en gekend worden geeft een gevoel van thuis zijn. Er was zelfs iemand in de wijk die overwoog te gaan verhuizen maar daar na vorige zomer ineens heel anders over dacht.

De grootste uitdaging is om mensen zelf te laten nadenken over wat ze willen, wat ze kunnen en vooral om zelf in actie te komen. We leven in een samenleving waarin we gewend zijn dat dingen voor ons geregeld worden en we vooral consument zijn. Zelf organiseren en maken is lastiger, vraagt tijd, energie en is gedoe. Maar op een of andere manier denken wij dat juist dat gedoe ook een grote verbindende factor is. Hierdoor ontstaat immers de samenwerking, vanuit gelijkwaardigheid en wederkerigheid.

Er ligt zoveel talent voor het oprapen en dat is gewoon hier om de hoek te vinden. We hebben gemerkt dat mensen graag willen bijdragen en mee willen doen. Alle talenten komen op deze manier (ook letterlijk) naar buiten. Dat is heel betekenisvol en mooi om te zien. Het maakt het de moeite waard om onze tijd te steken in het organiseren en stimuleren van deze buurtactiviteiten.

Meer lezen?